wystawa obiektów upcyklingowych _lampia Agaty Pankiewicz oraz grafik i obrazów Karola Szafrana

„Złożyłam kolekcję lamp stołowych z elementów znalezionych w pudłach na strychu
i w piwnicach, na targach staroci i na portalach internetowych – teraz ją ujawniam.
Każda lampa jest unikatowa, niepowtarzalna i skomponowana z 2-3 elementów,
przynależnych różnym epokom. Wspaniale dialogują, ale najważniejsze dla mnie
jest uratowanie ich przed zniszczeniem i danie drugiego życia”.

A.P.

W procesie twórczym powstawania obiektów _lampia, Agata Pankiewicz bazuje na działaniach upcyklingowych, wykorzystując przedmioty, które z różnych powodów – użytkowych czy estetycznych – przestały spełniać swoje pierwotne funkcje. „Form follows function” – można zatem uznać, że przedmiot pozbawiony funkcji staje się pustą formą, śmieciem, jest martwy. Zachowując ślady dawnego życia, w najlepszym wypadku trafia na strych, targ staroci lub do secondhandu.

Agata Pankiewicz, poszukując form, dostrzega ich potencjał do zmiany – nadania nowej funkcji, a tym samym drugiego życia. Nie bez znaczenia pozostaje także „charakter” przedmiotów – towarzyszący im kontekst kulturowy, historyczny lub prywatny, który może ujawnić się także w nowej formie – tworzonych przez Pankiewicz lampach. Forma podąża za nową funkcją – światłem.

Karol Szafran w swojej twórczości czerpie inspiracje ze świata przyrody i procesów z pogranicza biologii, fizyki oraz nowych technologii. W prezentowanej na wystawie serii prac graficznych odnajdujemy zarówno bezpośrednie odwołania (choć niedosłowne w formie), o których informują nas tytuły prac (Fruit II czy Glühbirne (z niem. „żarówka”, słowo powstałe z połączenia „glühen” – „świecić” i „Birne” – „gruszka”)), jak i te mniej oczywiste, inspirowane formami organicznymi oraz mechanizmami przyrody. W naturze to właśnie światło jest jednym z kluczowych czynników kształtujących formę, a wszelkie funkcjonowanie zależne jest od energii świetlnej.

Artysta w swojej praktyce odnosi się także do zagadnień teorii koloru i percepcji. W tym kontekście wystawa, będąca spotkaniem twórczości Agaty i Karola, odsłania jeszcze jeden wymiar tytułowego „form follows light”: postrzeganie form i kolorów jest nierozerwalnie powiązane z funkcją świetlnych obiektów, które kształtują przestrzeń.

Agata Pankiewicz – projektantka i fotografka, wykładowczyni akademicka, profesor nadzwyczajny Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Karol Szafran – zajmuje się grafiką, tworzy obiekty oraz instalacje. Adiunkt na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Fotografie:
oświetlenie dzienne - Karol Szafran
oświetlenie nocne - Kamila Zacharek

Organizacja: Galeria ASP w Krakowie

Kuratorka: Natalia Legutko

Identyfikacja wizualna: Kuba Sowiński

Montaż: Grzegorz Rumin, Natalia Legutko, Magdalena Tryba, Zofia Wydra, Maja Stankiewicz
Współpraca techniczna _lampia: Jacek Wilk

czas trwania: 21.02-30.04

miejsce: Galeria ASP w Krakowie
Basztowa 18, 31-157 Kraków
od wt.-niedz, godz. 14.00-19.00

„Carol Wahler, dyrektorka operacyjna nowojorskiego Type Directors Club, co roku przygotowuje osiem* ogromnych czarnych paczek z projektami nagrodzonymi na TDC Annual Competition. To najbardziej prestiżowy konkurs typograficzny na świecie, trwający nieprzerwanie od ponad 70 lat. Nagrodzone projekty zyskują nie tylko certyfikat doskonałości typograficznej, ale – stając się elementem tzw. wędrujących wystaw – również i realny wpływ na kulturę komunikacji wizualnej na całym świecie. Od 2014 roku, dzięki staraniom Pani Prof. Ewy Sataleckiej – dziekan wydziału Sztuki Nowych Mediów PJATK w Warszawie – jedna z paczek zostaje zaadresowana do Polski i trafia do Archiwum TDC. To unikalna kolekcja w obszarze Europy Centralnej. Otwieraniu paczki zawsze towarzyszy ekscytacja i zachwyt nad jej zawartością. Potem przychodzi czas działania metodycznego, czyli opracowania kuratorskiego zbioru, a następnie przygotowania prezentującej go wystawy”.

dr Monika Marek-Łucka, kuratorka Archiwum TDC / fragment Wprowadzenia kuratorskiego do katalogu towarzyszącego wystawie The TDC70 Awards Winners organizowanej przez Polsko-Japońską Akademię Technik Komputerowych, która miała miejsce w Warszawie w 2024 roku / dzięki uprzejmości PJATK i dr Moniki Marek-Łuckiej

Wędrująca wystawa – krakowska odsłona w Galerii ASP w Krakowie

Na początku 2025 roku dwie z takich czarnych paczek, dzięki współpracy z Polsko-Japońską Akademią Technik Komputerowych, zawędrowały do Krakowa. Jedna z nich zawierała nagrodzone projekty z 70 edycji konkursu TDC, a druga wybrane prace z wcześniejszych edycji, w większości z 2020 roku. Wystawa była przede wszystkim prezentacją najnowszej, 70. edycji konkursu TDC, jednak dzięki projektom z wcześniejszych lat, pozwoliła na szersze spojrzenie na zmieniające się na przestrzeni lat trendy w typografii i projektowaniu graficznym.

Podczas wystawy zostały pokazane projekty w kategoriach communication design oraz lettering, a także liczne kroje pisma. Wystawę otworzyła prezentacja dr Moniki Marek Łuckiej – kuratorki kolekcji TDC Archive w Warszawie.

Wystawa została zorganizowana przez Wydział Grafiki oraz Galerię ASP w Krakowie. Partnerem wydarzenia była Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie.

Organizatorzy składają serdeczne podziękowania dr Joannie Tyborowskiej za zainicjowanie wystawy i koordynację projektu, Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie za współpracę i możliwość prezentacji kolekcji TDC oraz dr Monice Marek-Łuckiej za inspirujący wykład i wsparcie merytoryczne jako kuratorki TDC Archive w Warszawie.

Organizacja: Wydział Grafiki i Galeria ASP w Krakowie
Partner projektu: Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych
Gość honorowy: dr Monika Marek-Łucka, kuratorka TDC Archive w Warszawie
Koordynacja i realizacja wystawy, aranżacja ekspozycji: dr Joanna Tyborowska
Realizacja wystawy ze strony Galerii ASP: Natalia Legutko
Fotografie: Kamila Zacharek
Miejsce i czas trwania wystawy: Galeria ASP w Krakowie, 31.01-09.02.2025

* Paczki, które później tworzą tzw. wystawy wędrujące, są wysyłane także do Francji, Niemiec, Japonii, Nowej Zelandii, Korei Południowej, Hiszpanii oraz do różnych miejsc w Stanach Zjednoczonych.

SUSTAINABILITY AND ACCESSIBILITY

SUSTAINABILITY AND ACCESSIBILITY

Sustainability and inclusion are the buzzwords of our time. In its exhibition SUSTAINABILITY AND ACCESSIBILITY, the Polish Institute Vienna is bringing together works by students and graduates of the Academy of Fine Arts in Krakow that react to recent challenges such as the climate crisis or overconsumption. The projects on show share not only a use-oriented approach but also an informative, sensitizing, and activating character. The projects of the Department for Industrial Design were assembled by Szymon Kiwerski and Maciej Własnowolski and the works from the Doctoral School were selected by Natalia Legutko.

The exhibition presents selected works by students of the Faculty of Industrial Design and PhD students of Design at the Doctoral School of the Academy of Fine Arts in Kraków.
The exhibition is co-organized by the Polish Institute in Vienna and the Academy of Fine Arts in Kraków [the Faculty of Industrial Design and the ASP Gallery].

Curator:
Natalia Legutko - projects of PhD students at the Doctoral School of the Academy of Fine Arts in Krakow
Maciej Własnowolski i Szymon Kiwerski - projects of students at the Faculty of Industrial Design

Projects of PhD students at the Doctoral School of the Academy of Fine Arts in Krakow:

OLGA KONIK / REPAIR, HYBRIDITY, RESISTANCE

Isn't it the case that everyone has an item that, against all logic, they
don't want to get rid of? Maybe it's a stained dress that remembers an
unfortunate glass of wine. Or ignored every day, a favourite pair of
holey socks lingering at the bottom of a drawer. Or a dishevelled chair
that everyone knows you'd better not sit on.
Things of flesh and blood. When we use them, they change, revealing
their materiality. In times of scarcity, fixing them was a necessity.
Today, in times of excess, it becomes a radical gesture, a gesture of
care and attention. The kind of gesture that is reserved for our loved
ones. The exhibition Repair, hybridity, resistance invites us to look at
places of wear and tear and destruction, but also new layers.
Repair is an act of weak resistance, turning towards materiality.
Through it, hybrid objects are created, fusions of damage and repair,
old and new, professionalism and bungle. They are things in process,
patched up, broken again, in constant repair. They remember ordinary
days and accidents, and manifest their own weaknesses.

JAKUB ŚWIĘCICKI / Touching the City

Until recently, metalwork from the era of the Polish People’s Republic (PRL) was considered dull and commonplace. Based on geometric patterns of repetition, grille designs were so ubiquitous that they became almost imperceptible. Metal elements were produced in large quantities, saturating the visual space. Their frequency in the urban landscape meant that as familiar elements, they escaped perception while exerting a subconscious influence. Formed rods and sheets from Świętokrzyskie industrial plants played a significant role in shaping the aesthetic culture of present-day residents of Kielce.
Their time of creation falls on the 60s, 70s and early 80s. The political breakthrough of 1981, martial law and the subsequent economic collapse inhibited production. Currently, the number of metal bars, balustrades and gates from those times is gradually decreasing. Their uniqueness is replaced by ready-made, formally similar panels from the market. Paradoxically, thanks to this, once disregarded, today they are finally becoming noticed and appreciated.
Indeed, it seems that Kielce and its surroundings have been and remain exceptionally predisposed to metalworking. As the Kielce region is rich in deposits of iron ore, copper and lead, the art of metalworking has been quite well established here since prehistory, and the traditions of the metalworking industry date back to the 15th century. During the communist era there were: Ostrowiec Steelworks, Star Automotive Works in Starachowice, Mesko Armament Works in Skarżysko-Kamienna, Foundry Works in Końskie, Chemar in Kielce, Iskra Rolling Bearing Factory and Polmo-SHL. It is likely that these factories were more than once a source of materials for metalwork, as gates were made from inlet profiles, ribbed bars, cut and welded rolled sheet metal, as well as various types of metal waste.
Functional metalwork in Kielce during the 1960s-1980s was typically designed by architects employed in state-owned enterprises: The Conservation of Monuments Workshop, Fine Arts Workshops, or in Miastoprojekt – a multidisciplinary design office. Primarily, it was the Fine Arts Workshops that managed the market for artistic commissions, often combining architecture and fine arts. Fine Arts Workshops collaborated with housing cooperatives, engaging in furnishing buildings with elements of small-scale architecture, among other activities.
The 1970s, and especially the first half of the 1970s - the era of Gierek’s openness - were a time when private craftsmen’s workshops could excel. Grates according to supplied drawings were made by blacksmiths, locksmiths and often by the owners of the property themselves as a DIY project, if they knew how to weld. An experienced contractor was the versatile Janusz Komorowski from Domaszowice. Another important figure was the legendary Stanisław Moćko, who learned artistic blacksmithing in his father Antoni’s workshop. Antoni was among the leading blacksmiths of the People’s Republic of Poland, as evidenced by his numerous diplomas and awards. Stanisław worked for several years as a locksmith at the Kielce Armature Works, and then ran the family forge in Oblęgorek. He often collaborated with Kielce visual artists.
In the downtown area of Kielce, we still find architectural solutions from a bygone era. Among them are courtyards surrounded by tenement buildings, with the only access being through latticed gates. The grilles in the gates to the front yards along the streets in downtown Kielce appeared without a predefined plan, as during those years there were no regulations regarding agreements, and many buildings on streets such as Duża, Kilińskiego, Piotrkowska, Wesoła were not listed in the register of monuments at that time. Consequently, there is no documentation for them, and if there is a drawing, only the stamp of the Fine Arts Workshop appears instead of the author’s name.